Ik weet ALLES: Zelfoverschatting van je kind, trap er niet in.

Sommige kinderen hebben last van zelfoverschatting.
Ze denken dat ze veel meer kennis hebben dan ze werkelijk weten.
En dat staat ze in de weg om belangrijke info over seks en zo, op te nemen.

Ook diverse ouders vallen in de zelfde valkuil van de kinderen:

“Mijn kind weet haast meer dan ik. Die hoef ik heus niets meer te vertellen.”

Wat de alles-weters wél weten

De ervaring heeft me geleerd dat de kinderen en de ouders wel degelijk een punt hebben.
Namelijk dat dit tienerkind al een aardig woordje kan meepraten over de populaire sekszaken van dat moment. Duidelijk meer dan de meeste andere 10-12 jarigen.

Wat vaak blijkt, is dat zo’n 10-12 jarige tiener aardig wat volwassen seksbegrippen kent en meer populaire seks feitjes.

• woorden als swaffelen, sexting en gigolo
• dat er condooms met smaakjes bestaan en met bobbeltjes voor meer plezier
• hoe lang de langste penis van een man is

De kennis die er dan is, betreft meestal dus de woorden, weetjes en verhalen die ‘in’ zijn.
Dingen die ze op sekssites vinden of die ze op straat horen van bijvoorbeeld oudere tieners.

Daarnaast merk ik dat een dergelijke jonge tiener in de klas vaak meer openlijk over allerlei zaken praat, ook over details, waar de meeste kinderen van vergelijkbare leeftijd nog niet over durven praten.

Zelfoverschatting

Maar dan is er nog een interessant feitje.
Want nee, wat betreft de basiskennis over gewone seks-zaken, blijken deze jonge tieners over het algemeen net zoveel als andere kinderen van hun leeftijd te weten.
Niet meer, niet minder.

Zelfoverschatting heeft te maken met het beeld dat een kind over zich zelf opbouwt en het beeld wat de buitenwereld over het kind uit draagt. Zo ontstaat een imago.

Ik herinner me nog heel goed de totale verbazing in een groep 8 over 2 meisjes in die groep.

Een meisje met het imago heel rijp en volwassen te zijn, haalde een flinke onvoldoende voor haar kennisquiz.
In de zelfde klas haalde een heel stil en kinderlijk ogend meisje een heel hoger cijfer voor dezelfde quiz.

Iedereen was stomverbaasd, inclusief de 2 meiden.

Het addertje onder het gras

In een imago kan een lastig addertje zitten.
Het risico voor zulke kinderen is, dat zij vaak minder open staan voor nieuwe kennis.
Dat komt doordat ze aan dat beeld, dat ze alles al weten, proberen te voldoen.
Dus laten merken dat je nieuwsgierig bent, kan dan eigenlijk niet.
Goed opletten of ‘domme’ vragen stellen is ook niet handig.
En toegeven dat je iets niet weet, oef… dan is je image naar de maan.

Het risico voor ouders is, dat ze niet meer in gesprek gaan met hun kind, omdat hun kind toch “allang alles weet”.

Floris in mijn klas wist ook alles *

Op de scholen heb ik diverse van deze kinderen in de groep gehad.
Jonge tieners die het idee en imago hebben dat ze van seks alles al weten…

Op een dag spraken we over een heel belangrijk thema in een 15 koppige groep 8.

Terwijl de helft van de kinderen in deze groep nog echt zo ‘kind’ was, was de andere helft, vooral onder de meisjes, al wat ‘ouder’ en al druk in de puberteit.
Ook Floris was de puberteit reeds in gedoken.

Hem hoefde je echt niets meer te vertellen!
Floris deed wel mee tijdens de lessen over seksualiteit, vooral dan door hele volwassen en genuanceerde vragen te stellen.
Het opletten in de les, deed hij met een soort van half oor.
Hij straalde uit dat hij het toch allemaal al wist, wat ik te vertellen had.
Saaie voorlichting en zo, niets nieuws, melde hij in een evaluatie.
Echter, in zijn quiz-uitkomst, de vragen die hij stelde en de reacties die hij gaf, toonde hij zijn andere kant.
Ik merkte dat zijn kennis van gewone gangbare zaken niet zo heel anders was, dan bij de gemiddelde groep 8 leerling.

We zijn lekker aan het kletsen geraakt.
Er zijn al diverse vragen van kinderen langs geweest en beantwoord.
Mariska heeft nu ook een vinger.
– “Mag ik iets vragen?”
Ze vindt het blijkbaar spannend om haar vraag te stellen.
Pas na enkele onzekere blikken om zich heen, kijkt ze me aan.
– “Ja, toe maar”, zeg ik uitnodigend.
– “Maar het doet toch pijn bij een… bij uh… een vrouw, als je… als ze ‘het’ doet?”, vraagt ze en maakt zich wat kleiner op haar stoel.
De kinderen kijken elkaar wat aan en ik zie ze nadenken.

Floris steekt zelfverzekerd en cool zijn vinger op en ik geef hem bewust de beurt:
– “Dan is ze nog maagd!” zegt hij simpel en zeker.
Er is wat rumoer in de klas en de kinderen zijn nieuwsgierig.
Floris gaat extra relaxt zitten, zo half onderuit gezakt op zijn stoel.
– “Wat betekent dat, als je nog maagd ben?”, vraag ik.
Floris steekt ook weer zijn vinger op, maar ik geef Mira de beurt:
– “Dan heeft ze het nog nooit gedaan?”
– “Wat niet?”, vraag ik.
– “Neuken” zegt Floris cool.
Iedereen reageert, lacht, roept, wiebelt en/of herhaalt het ‘vieze’ woord.
Ook hoor ik verschillende kreten als “gatver” en “ooh” er door heen.

Ik bekijk de groep, laat ze even een paar tellen gaan en zeg dan kort en zacht een “sst”.
Een aantal kinderen letten weer op mij en ik begin weer rustig te praten:
– “Dat is juist. Dat is gemeenschap hebben. Als de penis van de man in de vagina van de vrouw gaat.”
De klas is direct weer helemaal aandachtig.
– “Floris”, zeg ik en kijk hem aan. “Weet jij ook hoe het komt, dat de eerste keer pijn kan doen bij een meisje of een vrouw?”
Expres heb ik de oorspronkelijke vraag aangepast aan de inbreng van Floris, namelijk de maagdelijkheid.
Floris geeft de veelal reeds bekende informatie. Over het maagdenvlies dat kan scheuren, etcetera.
Precies zoals ik had verwacht.
De hele groep luistert geboeid.
– “Klopt” reageer ik na zijn relaas. “Dat heb je goed uitgelegd.”
Floris kijkt tevreden.

Nu richt ik mij heel bewust weer op de hele groep én op de oorspronkelijke vraag.
Of het ook pijn doet bij een vrouw, als ze ‘het’ doet.
– “Jongens en meiden” zeg ik kalm, “eigenlijk is het ook zo, dat ‘het’ doen, neuken, gemeenschap hebben…” mijn stem wordt steeds zachter, “helemaal geen pijn hóeft te doen!”
Zo ben ik weer terug bij de vraag van Mariska.
De klas hangt nu aan mijn lippen, ook Floris, en dus nu is het de perfecte tijd dat ik zelf de vraag ga beantwoorden.

Ik zie je

Bij open gesprek is het nodig dat je steeds bereid bent, te zoeken naar hoe je de ander op zijn gemak kan stellen.
Wanneer tieners denken dat ze alles al weten, is dit misschien nog wel belangrijker.
Toon in de diverse gesprekjes, dat je je best zal doen hem of haar niet te kwetsen.

– Laat je kind letterlijk merken dat je ziet dat hij of zij al de nodige kennis heeft.
– Neem je kind letterlijk serieus in wie hij is, met andere woorden in wat hij denkt en voelt.
– Toon je kind letterlijk dat je betrouwbaar en veilig bent.

Waarom zouden ze doen of ze alles weten?

Nu even een sprongetje.
Heb jij een idee, waarom sommige kinderen doen alsof ze alles al weten?
Welke redenen denk je dat daar achter zouden kunnen zitten?
Schrijf de eerste die je te binnen schiet onderin het tekstvak en klik meteen op ‘submit comment’

Leuk om te zien op hoeveel ideeën we met elkaar kunnen komen.
Dus deel waarom sommige kinderen doen alsof ze alles over seks weten, terwijl dat niet zo is.

Kijken hoe ver we komen…

Fijne dag,
Josephine

* De namen en andere technische feitjes zijn uiteraard verzonnen i.v.m. privacy.